Sztolnie Kowary znajdują się na pograniczu Karkonoszy, Rudaw Janowickich i Kotliny Jeleniogórskiej w Sudetach Zachodnich. Rozpoznanie bogactw naturalnych tych terenów nastąpiło we wczesnym średniowieczu. Wtedy to z dalekiego południa i zachodu przybyli na Śląsk poszukiwacze cennych kruszców – zwani Walończykami lub Walonami. Po spenetrowaniu przez Walończyków całych Karkonoszy w XII-XV w. i odkryciu wielu cennych metali – rozpoczął się okres eksploatacji bogactw. Średniowieczna tradycja przypisuje założenie pierwszej kopalni żelaza w dolinie Jedlicy. Wojna 30 letnia doprowadziła do upadku górnictwa i przemysłu żelaznego. W latach dwudziestych XX w. w sztolniach po rudach żelaza Niemcy rozpoczęli poszukiwania i wydobywanie uranu. W czasie II Wojny Światowej w Oranienburgu przeprowadzono badania kowarskich rud uranowych dla potrzeb niemieckiej atomistyki.
Po wojnie rudy uranu wydobywano dla ZSRR z przeznaczeniem do wyprodukowania bomby atomowej. Pozyskiwaniem i przygotowaniem rud do wysyłki zajmowały się Zakłady R1, działalność ich była ściśle tajna, a praca i życie górników pod stałą kontrolą „towarzyszy z bezpieki”. Do roku 1973 w samych tylko Kowarach wydrążono ponad 20 sztolni poszukiwawczych i wykonano dziesiątki kilometrów wyrobisk podziemnych do głębokości 700 m. W 1973 r. zakłady przejęła Politechnika Wrocławska. Odkryto lecznicze właściwości radonu na terenie byłej kopalni Podgórze. Wybudowano dla PPU Cieplice trzecie w Europie Podziemne Inhalatorium Radonowe, gdzie w latach 1974-1989 skutecznie leczono różne schorzenia.
Dolny Śląsk – Zobacz też:
